پلاک زوج و فرد چگونه تشخیص داده می شود؟ قوانین تردد و جریمه ها تصویر 1
پلاک زوج و فرد چگونه تشخیص داده میشود؟ قوانین تردد و جریمهها
وقتی آلودگی هوا شدید میشود، طرح زوج و فرد از درب منزل اجرا میشود و پلیس میتواند در هر نقطه از شهر برای خودروهای با پلاک غیرهمسان جریمه ثبت کند. اینجاست که سؤالهای همیشگی پیش میآید: پلاک زوج و فرد یعنی چه؟ چطور آنها را تشخیص بدهیم؟ و مهمتر از همه، چقدر جریمه دارد؟ در ادامه به این پرسشها پاسخ میدهیم.
منظور از پلاک زوج و فرد چیست؟
گاهی در تهران یا شهرستانها برای مدیریت آلودگی هوا یا ترافیک طرح زوج و فرد به اجرا در میآید. به این معنی که خودروهای با پلاک زوج در روزهای زوج و پلاکهای فرد در روزهای فرد مجاز هستند که در محدوده و بازه زمانی تعیینشده تردد کنند. برای اینکه هنگام استعلام جریمه طرح ترافیک غافلگیر نشویم باید بدانیم که دقیقا پلاکمان زوج است یا فرد و در روز مختص خودمان در محدوده طرح تردد کنیم.
برای تشخیص پلاک زوج و فرد ماشین، ۲ رقم سمت راست پلاک که کد استان را نشان میدهند، کنار میگذاریم و بعد به عدد آخر شماره ۳ رقمی آن نگاه میکنیم:
- اگر آخرین رقم، زوج باشد، میتوانیم در روزهای زوج یعنی شنبه، دوشنبه و چهارشنبه وارد محدوده طرح شویم.
- و اگر آخرین رقم فرد باشد، تنها در روزهای فرد یعنی یکشنبه، سهشنبه و پنجشنبه مجاز به تردد هستیم.
با همین قاعده ساده، میتوانیم برنامهریزی دقیقتری برای رفتوآمدهای خود داشته باشیم و دیگر جریمه ناخواستهای به ما تحمیل نمیشود.
طرح پلاک زوج و فرد همان طرح آلودگی هوا است؟
طرح زوج و فرد تهران (طرح سابق) این روزها طرح کنترل آلودگی هوا نام گرفته است. این طرح دیگر براساس پلاک زوج و فرد اجرا نمیشود و قوانین آن به این شکل تغییر کرده: فارغ از زوج یا فرد بودن پلاک، خودروهای با پلاک تهران در هر فصل ۲۰ روز و پلاکهای شهرستان ۱۵ روز فرصت تردد رایگان در محدوده طرح را دارند. بعد از آن برای آمدوشد در این محدوده باید مجوز طرح را بخرند، در غیر این صورت جریمه میشوند.
البته گاهی در تهران و کلانشهرهایی مثل اصفهان باز هم طرح زوج و فرد را از درب منزل اجرا میکنند. اما این طرح زوج و فرد برای پلاک شهرستان و تهران دائمی نیست و تنها بنا به تشخیص مسئولان شهری و در شرایط بحرانی مثل ترافیک بسیار سنگین یا افزایش شدید آلودگی هوا اجرا میشود.
محدوده و ساعت اجرای طرح زوج و فرد
همانطور که گفتیم در سالهای اخیر طرح زوج و فرد تنها در روزهای اوج آلودگی هوا و بهصورت «از درب منزل» اجرا شده است. در تهران به طور معمول در این حالت، محدوده مشخصی برای اجرای طرح تعیین نمیکنند و تمام سطح شهر مشمول طرح میشود. بسته به شدت آلودگی هم ممکن است طرح در تمام ساعات روز اجرا شود یا برای مثال فقط از صبح تا ۲۰:۳۰ شب ادامه پیدا کند. چون ساعت و جزئیات این طرح متغیر است، بهتر است همیشه آخرین اطلاعیهها و اخبار را دنبال کنیم.
اما خود طرح کنترل آلودگی هوای تهران (طرح زوج و فرد سابق) در مرکز شهر اجرا میشود. محدوده جغرافیایی آن هم بین بزرگراه همت (در شمال)، بزرگراه بعثت (در جنوب)، بزرگراه نواب (در غرب) و بزرگراه امام علی (در شرق) محصور است. این طرح شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ۱۸ عصر و پنجشنبه از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۳ ظهر به اجرا در میآید. در روزهای جمعه و تعطیلات رسمی تردد در تمام ساعات آزاد است.
بد نیست بدانیم طرح ترافیک هم در همین بازه زمانی اجرا میشود. با این تفاوت که پنجشنبهها کمی بیشتر و تا ساعت ۱۸ برقرار است. محدوده آن هم از شمال به خیابان فاطمی و مطهری، از جنوب به خیابان شوش، از شرق به خیابانهای شریعتی، سپاه و هفده شهریور، ترکمنستان، ملک و خواجه نصیر و از غرب به خیابان کارگر میخورد.
جریمه پلاک زوج و فرد در تردد غیرمجاز
طبق اعلام پلیس راهور تهران اگر در روزهای آلوده «طرح زوج و فرد از درب منزل» اجرا شود و ما آن را رعایت نکنیم تا ۵۰۰ هزار تومان جریمه خواهیم شد؛ بدین صورت که خودروهای دودزا ۲۰۰ هزار تومان و خودروهای بدون معاینه فنی ۱۰۰ هزار تومان جریمه میشوند. اگر شماره پلاک خودرو با روز تردد همخوانی نداشته باشد هم ۲۰۰ هزار تومان دیگر به عنوان تخلف برای آن ثبت میگردد.
درواقع هرکدام از این موارد جریمه مستقل دارند و رعایتنکردن همزمان آنها میتواند مبلغ جریمه را بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
نحوه استعلام جریمه طرح آلودگی هوا
اگر بدون مجوز وارد محدوده طرح ترافیک یا آلودگی هوا شویم، بهصورت خودکار برای ما جریمه ثبت میشود. برای خرید طرح و اطلاع از میزان جریمهها میتوانیم از سامانه شهرزاد استفاده کنیم.
سامانه «شهرزاد» متعلق به شهرداری است. این پلتفرم در ابتدا برای خدمات حملونقل عمومی مثل خرید بلیت مترو طراحی شده بود. اما حالا امکاناتی مثل استعلام و پرداخت عوارض خودرو، معاینه فنی و همچنین سرویسهای طرح ترافیک هم به آن اضافه شده است. بنابراین در آن میتوانیم بدهیهای طرح خود را ببینیم و تسویه کنیم.
ثبتنام در آن راحت است و تنها به شماره همراه نیاز دارد. پس از ورود به پلتفرم به بخش «طرح ترافیک» میرویم و «پرداخت بدهی طرح ترافیک» را میزنیم. در اینجا باید پلاک خودرو یا خودروهای خود را اضافه کنیم و بعد با انتخاب پلاک مورد نظر بدهی آن را بپردازیم.
جمعبندی
طرح پلاک زوج و فرد با هدف مدیریت ترافیک و کاهش آلودگی هوا اجرا میشود و رعایت آن هم به نفع همه است. بنابراین هر زمان اجرای این طرح اعلام شد، بهتر است پیش از حرکت اول وضعیت پلاک و مسیر خود را بررسی کنیم و فقط در روزهای مجاز وارد محدوده شویم. با این کار جریمههای سنگینی هم بر دوشمان نمیافتد و با خیالی آسودهتر رانندگی خواهیم کرد.
این مقاله یک رپورتاژ آگهی است و مسئولیت محتوای آن با سفارش دهنده رپورتاژ می باشد. نوین بار مسئولیتی در خصوص محتوا و خدمات معرفی شده ندارد.
عواقب انتخاب باربری غیرمجاز: خطرات قانونی و مالی ارسال بار بدون بارنامه رسمی⚠️

علیرضا سبحانی
او فارغالتحصیل رشته مدیریت حمل و نقل است و فعالیت حرفهای خود را از سال ۱۳۹۴ به عنوان نویسنده در یک وبلاگ تخصصی درباره حمل و نقل شهری آغاز کرده است. وی پس از کسب تجربه، به مجلات و وبسایتهای معتبر در این حوزه پیوست و در حال حاضر، دبیر سرویس اخبار حمل و نقل در یک مجله تخصصی این صنعت است.





