از ابتدای بهمن ماه سال 1403، روشی جدید برای محاسبه عوارض عبور از آزادراه‌های دولتی در کشور اجرا شده است. بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، به جای پرداخت یک مبلغ ثابت برای عبور از کل آزادراه، عوارض بر اساس مسافت پیموده شده توسط خودروها محاسبه می‌شود.
این تغییر رویه به این معنی است که رانندگانی که مسافت کمتری را در آزادراه طی می‌کنند، مبلغ کمتری نیز بابت عوارض پرداخت خواهند کرد. همچنین، برای تشویق استفاده بیشتر از وسایل نقلیه عمومی و کاهش ترافیک، تخفیف‌هایی برای خودروهای دارای تردد زیاد در نظر گرفته شده است.
مزایای این روش جدید:
- عدالت در پرداخت: با این روش، هر راننده تنها به اندازه مسافتی که از آزادراه استفاده کرده است، عوارض پرداخت می‌کند.
- کاهش هزینه‌ها: رانندگانی که مسافت‌های کوتاه‌تری را طی می‌کنند، هزینه کمتری پرداخت خواهند کرد.
- ترویج استفاده از وسایل نقلیه عمومی: تخفیف‌هایی که برای خودروهای دارای تردد زیاد در نظر گرفته شده است، می‌تواند به تشویق استفاده از وسایل نقلیه عمومی کمک کند.
- کاهش ترافیک: با کاهش هزینه‌های عبور از آزادراه‌ها برای مسافت‌های کوتاه، ممکن است برخی از رانندگان ترجیح دهند از مسیرهای جایگزین استفاده کنند که به کاهش ترافیک در آزادراه‌ها کمک خواهد کرد.
نحوه محاسبه عوارض:
آزادراه‌های دولتی به قطعات مختلف تقسیم شده‌اند و برای هر قطعه، نرخ عوارض مشخصی تعیین شده است. سیستم‌های الکترونیکی نصب شده در آزادراه‌ها، مسافت پیموده شده توسط هر خودرو را محاسبه کرده و مبلغ دقیق عوارض را تعیین می‌کنند.
برای تشویق استفاده بیشتر از وسایل نقلیه عمومی و کاهش بار ترافیکی، تخفیف‌هایی برای خودروهای دارای تردد زیاد در نظر گرفته شده است. خودروهای سواری شخصی که به صورت ماهانه بیش از ۲۰ یا ۴۰ بار از آزادراه استفاده کنند، به ترتیب ۱۵ و ۳۰ درصد تخفیف دریافت خواهند کرد. همچنین، خودروهای حمل و نقل عمومی نیز از تخفیف ۲۰ درصدی برخوردار خواهند شد.
برای اجرای این سیستم جدید، زیرساخت‌های لازم مانند دوربین‌های نظارتی، سامانه‌های پرداخت الکترونیکی و نرم‌افزارهای محاسبه عوارض در آزادراه‌ها نصب شده است.
اجرای سیستم محاسبه پیمایشی عوارض آزادراه‌ها، گامی مهم در جهت بهبود سیستم حمل و نقل و افزایش رضایت‌مندی کاربران است. این سیستم علاوه بر ایجاد عدالت در پرداخت عوارض، می‌تواند به کاهش ترافیک، تشویق استفاده از وسایل نقلیه عمومی و کاهش آلودگی هوا کمک کند.
