فعالان صنعت حمل‌ونقل و مدیران شرکت‌های باربری، در واکنشی تند به آنچه رویکرد یک‌جانبه رسانه‌ها در پوشش مشکلات رانندگان کامیون می‌دانند، خواستار نگاهی متعادل‌تر و منصفانه‌تر به چالش‌های پیچیده کل زنجیره حمل‌ونقل جاده‌ای شدند. آن‌ها معتقدند که در حال حاضر، صدای باربری‌ها در میان هیاهوی اعتراضات کامیون‌داران به گوش نمی‌رسد.
چرا صدای شرکت‌های حمل‌ونقل و باربری‌ها کمتر شنیده می‌شود؟
در ماه‌های اخیر، رسانه‌های تخصصی حوزه حمل‌ونقل، به‌ویژه در فضای آنلاین، تمرکز ویژه‌ای بر بازتاب دغدغه‌ها و گلایه‌های کامیون‌داران داشته‌اند. رانندگان، که بی‌شک پرشمارترین و زحمت‌کش‌ترین بخش از این صنعت محسوب می‌شوند، اغلب با مشکلات عدیده‌ای نظیر تأخیر در پرداخت کرایه‌ها، فقدان بیمه‌های کارآمد، کمبود امکانات رفاهی در جاده‌ها و ضعف زیرساخت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. بدون تردید، شنیده شدن صدای رانندگان و بازتاب مطالبات آن‌ها از سوی رسانه‌ها، حق طبیعی و لازم آن‌هاست.
اما در این میان، بخش دیگری از فعالان این صنعت – از جمله مدیران شرکت‌های حمل‌ونقل، مسئولان باربری‌ها و بنگاه‌های لجستیکی – بر این باورند که در این پوشش رسانه‌ای، توازن رعایت نشده است. گلایه اصلی آن‌ها این است که در بسیاری از گزارش‌ها و تحلیل‌ها، نقش و مسئولیت باربری‌ها به شکلی ناعادلانه زیر سؤال می‌رود، بدون آنکه دیدگاه‌ها و شرایط این بنگاه‌ها به درستی مورد بررسی قرار گیرد.
به گفته این فعالان، در بسیاری از گزارش‌های رسانه‌ای، به محض طرح گلایه از سوی چند راننده درباره عدم پرداخت کرایه یا کسر غیرمنطقی درصد از کرایه حمل، باربری‌ها بلافاصله به عنوان مقصر اصلی معرفی می‌شوند. این در حالی است که به اعتقاد آن‌ها، ساختار اقتصادی معیوب و زنجیره ناقص تسویه‌حساب در کشور، عامل اصلی بروز چنین نارضایتی‌هایی است.
نقش صاحبان بار و شرکت‌های بزرگ در تأخیر پرداخت کرایه
یکی از مهم‌ترین انتقادهای فعالان شرکت‌های حمل‌ونقل به رسانه‌ها، بی‌توجهی به نقش صاحبان بار در تأخیر پرداخت کرایه‌هاست. آن‌ها این پرسش را مطرح می‌کنند: آیا باربری‌ها بلافاصله پس از حمل کالا، کرایه را از صاحبان بار دریافت می‌کنند که بتوانند فوراً آن را به رانندگان بپردازند؟
در پاسخ به این پرسش، برخی از مدیران بنگاه‌های باربری توضیح می‌دهند که حتی شرکت‌های بزرگ و شناخته‌شده فعال در صنایع کلیدی نظیر فولاد، پتروشیمی، نفت و معادن – که صاحبان بارهای عمده به شمار می‌آیند – نیز معمولاً با تأخیرهای چند روزه تا چند هفته‌ای کرایه‌ها را تسویه می‌کنند. در چنین وضعیتی، بنگاه‌های باربری نیز در میانه فشار مطالبات رانندگان و معوقات دریافتی از صاحبان بار، گرفتار می‌شوند.
به گفته این فعالان، ساختار سنتی و ناسالم اقتصاد حمل‌ونقل جاده‌ای کشور باعث شده که باربری‌ها نتوانند به عنوان یک واسطه شفاف و مسئول، عملکرد مالی دقیقی داشته باشند. آن‌ها بارها خواستار تسویه‌حساب‌های دیجیتال، زمان‌بندی‌شده و قابل پیگیری شده‌اند، اما فقدان یک سیستم منسجم و شفاف در این زمینه سبب شده است که حتی نیت مثبت برخی شرکت‌های حمل‌وننقل نیز در عمل به نتیجه مطلوب نرسد.
بزرگ‌نمایی بدون سند در مورد کمیسیون‌های باربری
یکی دیگر از گلایه‌های عمده مدیران شرکت‌های باربری، به نحوه پرداختن رسانه‌ها به موضوع “کسر غیرقانونی از کرایه رانندگان” بازمی‌گردد. به ویژه در گزارش‌هایی که به نقل از برخی رانندگان، ارقام نامتعارفی مانند کسر ۵۰ درصد از کرایه حمل مطرح می‌شود؛ آن هم بدون ارائه مدرک یا مصداق مشخصی.
فعالان بنگاه‌های باربری، انتشار چنین گزارش‌هایی را عامل اصلی بی‌اعتمادی عمومی نسبت به بنگاه‌ها و شرکت‌های رسمی حمل‌ونقل می‌دانند. آن‌ها تأکید می‌کنند که اگرچه ممکن است تخلفات معدودی در برخی نقاط کشور صورت گیرد، اما نمی‌توان بر اساس نمونه‌های استثنایی، کل ساختار باربری را زیر سؤال برد.
این فعالان از رسانه‌ها درخواست کرده‌اند که در انتشار چنین مطالبی، یک‌طرفه به قاضی نروند و به مستندسازی و بررسی چندجانبه دیدگاه‌ها توجه بیشتری داشته باشند. آن‌ها خواستار پرهیز از بازتاب یک‌سویه سخنان گروه خاصی از فعالان حمل‌ونقل هستند. به باور آن‌ها، هنگامی که رسانه‌ها بدون تحقیق دقیق، به نقل قول‌های مبهم و بدون سند استناد می‌کنند، در واقع اعتبار کل زنجیره حمل‌ونقل کشور را زیر سؤال می‌برند؛ زنجیره‌ای که برای تداوم فعالیت، نیازمند همدلی و هماهنگی بین رانندگان، باربری‌ها، صاحبان بار و نهادهای دولتی است.
دعوت به نگاهی جامع‌تر به زنجیره حمل‌ونقل
صنعت حمل‌ونقل جاده‌ای، یک زنجیره کاملاً به‌هم‌پیوسته است. رانندگان، باربری‌ها، شرکت‌های حمل‌وننقل، صاحبان بار و حتی نهادهای دولتی، هر یک نقش و مسئولیت ویژه‌ای در این سیستم دارند. اگر قرار باشد تنها یکی از این گروه‌ها به طور انحصاری مورد توجه رسانه‌ای قرار گیرد، نتیجه‌ای جز ایجاد شکاف، بی‌اعتمادی و اختلال در تعامل میان اجزای این صنعت نخواهد داشت.
فعالان باربری معتقدند همان‌طور که مشکلات و اعتراضات رانندگان کامیون به درستی در رسانه‌ها مطرح می‌شود، چالش‌های ساختاری، مشکلات مالی، روابط با صاحبان بار و محدودیت‌های قانونی بنگاه‌های باربری نیز باید به طور حرفه‌ای، مستند و بدون پیش‌داوری بازتاب یابد. آیا این درخواست‌ها می‌تواند منجر به رویکردی متعادل‌تر و سازنده‌تر در پوشش رسانه‌ای صنعت حمل‌ونقل شود؟
مجله حمل و نقل و باربری نوین بار
2886 دستگاه کامیون خارجی به کدام رانندگان کامیون تعلق می گیرد؟
افزایش تردد پایانه مرزی نوردوز به روزانه ۱۰۰۰ کامیون در سال ۱۴۰۳
